Oleh Mohamad Isa Abd Ralip
Keturunan tidak layak berbin
bapa boleh warisi pusaka ibu kandung
TIMBALAN Menteri Pembangunan
Wanita, Keluarga dan Masyarakat, Datuk Heng Seai Kie ketika sesi soal jawab di
Dewan Rakyat menyatakan bagi 2008 hingga 2010, Jabatan Pendaftaran Negara (JPN)
merekodkan 152,182 anak tak sah taraf dilahirkan dan 257,5411 bagi 2000 hingga
2008.
Statistik itu mengikut kes
dilaporkan ke JPN dan kita percaya statistik sebenarnya lebih lagi memandangkan
banyak kes kelahiran anak tak sah taraf yang tidak didaftarkan, sudah pastinya
angka ini amat membimbangkan.
Anak tak sah taraf berkait
secara langsung dengan persoalan zina yang makin berleluasa di kalangan umat
Islam kebelakangan ini. Justeru, untuk membendung permasalahan ini berterusan
maka jalan yang boleh melorongkan ke arah perlakuan zina harus ditutup
serapat-rapatnya.
Kita wajib mencari jalan bagi
menutup ruang untuk perlakuan zina seperti membataskan pergaulan lelaki dan
wanita, menutup tempat maksiat seperti pusat hiburan atau rumah urut.
Mengikut peruntukan
undang-undang contohnya, seksyen 2(1) Enakmen Undang-undang Keluarga Islam
(Negeri Johor) 2003 mentakrifkan ‘anak tak sah taraf’ anak yang dilahirkan
daripada hubungan luar nikah dan bukan anak daripada persetubuhan syubhah.
Mengikut peruntukan
undang-undang dan hukum syarak, anak tak sah taraf tiada hubungan dengan suami
ibunya atau lelaki yang menyebabkan ibunya mengandung. Nasab anak ini hanyalah
kepada ibu dan keturunannya.
Ini bermakna anak ini tiada
bapa dan tidak layak menerima apa-apa daripada lelaki bergelar bapa. Nafkah
saraan anak tak sah taraf di bawah tanggungan ibunya dan bukan menjadi
tanggungan lelaki yang bersama ibunya.
Dari sudut perwalian pula, anak
itu tidak mempunyai wali dan perlu kepada wali hakim jika hendak bernikah. Anak
luar nikah tidak dinasabkan kepada mana-mana lelaki, sebaliknya dinasabkan
kepada ibunya/keturunannya.
Dari sudut perwarisan pula,
jika ibu kandungnya meninggal dunia, anak itu berhak mendapatkan bahagian dari
pusaka ibunya.
Anak tak sah taraf berbeza
dengan anak yang lahir daripada persetubuhan syubhah (wati syubhat) atau
persetubuhan meragukan.
Perkahwinan syubhah bermaksud
akad perkahwinan yang dianggap sah oleh pasangan kerana semua syarat
perkahwinan dipenuhi tetapi pada hakikatnya akad itu tidak sah kerana sebab
tertentu.
Contohnya bagi suami dan
isteri, mereka beranggapan perkahwinan mereka sah kerana memenuhi rukun
pernikahan iaitu dengan adanya wali, saksi, ijab kabul, pengantin lelaki dan
pengantin perempuan.
Tetapi hakikatnya, akad itu
tidak sah kerana wali tidak memenuhi syarat perwalian. Oleh demikian, jika
ketika dalam proses perkahwinan tiada mana-mana pihak mengetahui status wali
yang mewalikan pernikahan, maka anak itu adalah anak sah taraf.
Anak itu tetap dinasabkan iaitu
dibin atau binti kepada lelaki berkenaan. Maka lelaki berkenaan ialah ayah
kepada anak yang bakal dilahirkan dan berkewajipan menyediakan nafkah
sewajarnya seperti mana layak diterima anak.
Mengikut Enakmen Undang-undang
Keluarga Islam Selangor 2003, seksyen 114 menyatakan, “Jika seseorang lelaki
melakukan persetubuhan syubhah dengan seorang perempuan, dan kemudian perempuan
itu melahirkan seorang anak dalam tempoh antara enam bulan qamariah hingga
empat tahun qamariah selepas persetubuhan itu, maka lelaki itu hendaklah
disifatkan sebagai bapa anak itu.”
Setiap anak yang lahir melalui
persetubuhan syubhah tetap dianggap sebagai anak sah taraf dan anak kandung
kepada bapanya jika dilahirkan antara tempoh enam bulan hingga empat tahun qamariah
dikira bermula persetubuhan itu berlaku. Begitu juga hak anak berkenaan
terhadap harta peninggalan bapanya.
Jika ada pihak ketika proses
perkahwinan mengetahui status sebenar wali yang mewalikan pernikahan tidak
menepati syarat, maka anak dari perkahwinan itu tidak boleh dibinkan atau
dibintikan dengan bapa anak berkenaan.
Masyarakat diseru tidak
meminggirkan atau menghina anak tidak sah taraf kerana mereka perlu diberi
ruang dan peluang untuk meneruskan kehidupan. Status anak tak sah taraf ini bukanlah
atas kehendak anak yang tidak berdosa sebaliknya akibat kesalahan kedua-dua ibu
bapanya.
Masyarakat juga harus
membezakan antara anak tak sah taraf dengan anak lahir dari pernikahan yang
meragukan dengan hak dan status dua keadaan anak ini berbeza mengikut
peruntukan undang-undang serta hukum syarak.
Penulis ialah Presiden
Persatuan Peguam Syarie Malaysia (PGSM)
No comments:
Post a Comment